Ankara Savaşı’na Giden Süreç
Ankara Savaşı öncesi Osmanlı Devleti kurumları henüz yeni yeni oluşmaktadır ve güçlenmektedir. Osmanlı ordusu ise sürekli aktiftir, güçlüdür ve tecrübelidir. Hedef yönü Batıdır bu sebepten dolayı İslam coğrafyasında epey şöhret kazanmıştır. Ankara Savaşı öncesi Timur’un devletine baktığımızda aslında devletin adı Timur Devleti değil. Kendisini Çağatay Hanlığı’nın devamı olarak isimlendiriyor. Timur yanında bir Çağatay şehzadesi ile dolaşırdı ve kendisine Sultan Timur değil Emir Timur derdi. Bu devletin kendi coğrafyasında saldırmadığı devlet kalmamıştır. Devletin yayılma alanı Asya, Karadeniz’in kuzeyi ve Orta Doğu coğrafyasıdır; ağırlık merkezi ise Buhara’dır. Timur ezip geçtiği bölgelere vali veya benzeri bir görevli atamıyor sadece vergi memuru bırakıyordu. Veya Altınordu ve Osmanlı’ya yaptığı gibi ülkeyi beyliklere ve şehzadelere bölüyor birisini yandaşı yapıp vergi topluyordu.
Emir Timur neden Anadolu’ya sefer yapmış olabilir? Kadı Burhaneddin’in ölümünden sonra Sivas, Tokat, Kayseri ve Amasya yani Erzincan’a kadar uzanan topraklar Osmanlı Devleti’ne geçti. Bu toprakların Osmanlı Devleti’ne geçmesi pek de kazançlı bir olay olmadı. Bu bölgede topraklar çok da verimli değildi, alınan vergi de yeterli değildi. Osmanlı Devleti’nin bu toprakları alması ekonomik olarak bir kazanç getirmediği gibi düşman saldırısına çok müsait bir ortam hazırlamış oldu.
Yıldırım Beyazid‘in Batı Anadolu seferi vardı ve bu sefer ile birçok beylik ortadan kaldırılmıştı. Beyliklerin yönetici sınıfı ise ya sürgün edilmişti ya da Timur’un yanına kaçmışlardı. Burada hatalı bir fetih politikası görüyoruz. Karamanoğulları Beyliği, Memlük Devleti ile Osmanlı Devleti arasında tampon görevi görüyordu. Tampon ortadan kalkınca Osmanlı ile Memlük sınırdaş konumuna gelmiş oldu.
Ankara Savaşı’nın Nedenleri
1-) Beylerin Kışkırtmaları: Celayirli Hükümdarı Sultan Ahmed ve Karakoyunlu reisi Kara Yusuf, Timur’dan kaçıp Osmanlı Devleti’ne sığınmıştır. Bu iki isim Timur’un nefret ettiği isimlerdir. Batı Anadolu’dan kaçan beyler de Timur’a sığınmışlardır ve iki tarafın sığınmacıları da kaçtıkları kişiden şikayetçi olmuşlardır.
2-) Timur’a göre Osmanlı Devleti Suçluydu: Cengiz Han zamanında Cengiz Anadolu’daki beylere yarlıklar verdi ve kural koydu, bir beylik diğerinin aleyhine büyüyemezdi. Ama Osmanlı Devleti bunu dinlemedi yani Cengiz Yasalarını yok saydı. Bu sebeple Timur’a göre Osmanlı Devleti suç işlemişti.
3-) Celayirli Beyleri: Timur, Celayirli beylerinin tamamının kendisine teslim edilmesini istiyordu. Bunun sebebi ise Celayirlilerin de kendilerini Cengiz soyundan olduklarını söylemeleriydi. Osmanlı Devleti ise kendisine sığınanı teslim etmenin örfe uygun olmadığını söyleyip reddetti.
Savaşın esas sebebi ise tamamen güç ve hakimiyet kabul ettirme isteğidir.
Ankara Savaşı’nın Gelişimi
Yukarıda saydığımız nedenler ile beraber Ankara Savaşı kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu savaş hemen gerçekleşmemiştir, Timur ilk önce Sivas’a kadar gelip gözdağı vermiştir. Ardından da Yıldırım Beyazid‘e mektup yazıp son ihtarını yapmıştır ve 1402’ye kadar beklemiştir. Beyazid’in Timur’a hakaret dolu mektubundan sonra iki hükümdar arasında bir süre hakaret içerikli mektuplaşmalar gerçekleşmiştir.
Mektuplaşmaların sonunda Emir Timur 1402 yılında Sivas’ın kuzeyinden Ankara’nın kuzeyine yöneldi ve Ankara’yı kuşattı. Yıldırım Beyazid, Osmanlı ordusunun cebri yürüyüşü ile beraber Timur ve ordusunu arkadan yakaladı. Beyazid’e devlet adamları tarafından ani saldırı önerisi verilse de Beyazid’in onurunu düşünüp Timur’un dönmesini beklediği rivayet edilmektedir. Fakat Timur aynı onurlukla cevap vermemiştir. Timur, Osmanlı ordusu içindeki casusları sayesinde Kara Tatarları ve yanına kaçan beylerin askerlerini kendi tarafına çekmiştir. Yani daha savaş başlamadan 25.000 ila 30.000 asker taraf değiştirmiştir.
28 Temmuz 1402 tarihinde savaşın Anadolu yakası eskort
başlamasıyla beraber Osmanlı ordusunun sağ kanadı yani İsa Çelebi’nin kanadı çökmüştür. Süleyman Çelebi danışmanlarının verdiği tavsiyeler ile beraber savaş alanını terketmiştir ve uzaklaşmıştır. Çelebi Mehmet de savaşın kaybedildiğini görünce 2.000 kişilik ordusuyla Amasya’ya doğru kaçmıştır. Süleyman ve Adana eskort
Mehmet hariç diğer şehzadeler Sultan Yıldırım Beyazid ile birlikte yakalanmışlardır.
Ankara Savaşı’nın Sonuçları
1-) Osmanlı Devleti hükümdarı Yıldırım Beyazid esir düşmüştür.
2-) Şehzadelerin bir kısmı Timur’a itaat etmeleri ve Timur’un onlara bahşettiği bölgelerde uç beyi olmaları şartıyla serbest bırakıldı.
3-) Ankara Savaşı’ndan sonra Timur Bursa’yı bastı, Batı Anadolu’yu gezdi ve İzmir’i Haçlıların elinden aldı.
4-) Anadolu’da Osmanlı Devleti tarafından sağlanan siyasi birlik bozulmuştur. Osmanlı Devleti çok ciddi toprak kayıpları yaşamıştır, bu kayıplar ekonomiyi de sosyal hayatı da etkilemiştir.
5-) Anadolu’da itaat altına alınan tüm beylikler tekrar kurulmuştur.
6-) Anadolu’da devletleşmiş büyük eşkiya grupları ortaya çıkmıştır.
7-) 1402-1413 Yılları arasında kaos ortamının olduğu, düzenin ve otoritenin olmadığı Fetret Devri (Kesinti dönemi) yaşanmıştır.