Çaka Bey ve Türk Denizciliği Hakkında Bilinenler
Genel olarak Türklerin Anadolu’ya gelene kadar deniz donanmasına sahip oldukları kabul edilmiyor. Ancak bazı kaynaklarda Tolunoğulları Devleti’nin bir donanmaya sahip olduğu yazmaktadır. Bu bilgiyi doğru kabul edersek Çaka Bey’in donanması ilk Türk Donanması olmuyor. Fakat genel olarak ilk Türk denizcisinin Çaka Bey olduğu, ilk Türk donanmasının da Çaka Bey’in İzmir’de hazırlattığı 40 parçalık donanma olduğu kabul ediliyor.
Çaka Bey’i bilmemiz neden önemlidir? Çünkü ilk Türk denizcisi olarak, Anadolu’da denizciliği başlatan kişi olarak ve Bizans İmparatorluğu ile ilk deniz savaşını yapan kişi olarak Çaka Bey kabul ediliyor. Çaka Bey hakkında 3 ana kaynaktan bilgi ediniyoruz. Bu kaynaklar Dânişmendnâme, Anna Komnena’nın Alexiad adlı eseri ve İoannes Zonaras’ın Tarihlerin Özeti adlı eseridir.
Dânişmendnâme’de geçen bir bilgiye göre Çavuldur Çaka isimli bir Bey var ve bu bey Anadolu’daki diğer beyler ile beraber Bizans İmparatorluğu’na karşı yapılan savaşlarda mücadele ediyor. Çavuldur Çaka İstanbul’a yaptığı bir sefer sırasında Bizans’a esir düşüyor. Bundan sonraki süreçte ise bilgileri Alexiad adlı eserden öğreniyoruz. Anna Komnena’ya göre Çaka Bey, Kabalika Aleksandr tarafından esir alınıp İstanbul’a getirmiştir ve İmparator Nikephoros Botaneiates’a hediye edilmiştir. İmparator da Çaka Bey‘e ”Protonobilissimos” yani soyluların soylusu ünvanı ile beraber çok sayıda armağan ve rütbe vermiştir. Çaka Bey bu olaylardan sonra İstanbul’da özgür bir şekilde yaşamaya devam etmiştir. Anna Komnena’ya göre Çaka Bey çok iyi derecede Bizans dilini öğrenmişti.
Çaka Bey İzmir’e Geçiyor
Bizans İmparatoru Nikephoros Botaneiates 1081 yılında darbe ile tahttan indirilince imparatorluğun başına Aleksios Komnenos geçiyor. Aleksios Komnenos döneminde Çaka Bey’e verilen tüm haklar elinden alınıyor. Bu olaydan sonra Çaka Bey İstanbul’dan ayrılıp İzmir’e geçmiştir. İzmir’e geldikten sonra kendi boyunun başına geçmiştir ve kendisine bağlı olan orhangazi bayan escort
Türkmenler ile beraber 1081 yılında İzmir’i fethetmiştir. Çaka Bey’in İzmir’i fethettikten sonraki ilk icraati İzmir’in Karataş Limanında Rum denizcilerle anlaşıp kendisine 40 parçalık deniz donanması yaptırması olmuştur. Bu tarih Türk Deniz Kuvvetleri‘nin kuruluşu kabul edilir. Ayrıca bu donanma Türk tarihinin ilk donanması kabul edilir.
Türk Tarihinin İlk Deniz Zaferi
Çaka Bey’in fetihten hemen sonra donanma yaptırmasının sebebi nedir? Çaka Bey Bizans’a galip gelmenin yolunun deniz donanmasından geçtiğinin farkındadır. Bu donanma ile önce Urla’ya gitti orayı fethetti ardından Foça’ya sefer düzenledi. Sakız-Sisam-Midilli gibi adaları ele geçirdi. Bizans İmparatorluğu Çaka Bey‘in İzmir’i alması ve güçlenmesi sebebiyle bu bölgeye Konstantinos Dalassenos komutasında Bizans Donanması gönderdi. Çaka Bey bu güçlü yenişehir bayan escort
donanmayı mağlup etmeyi başardı ve 1090 tarihinde Türk tarihinin ilk deniz zaferini kazandı.
Çaka Bey’in Ölümü
Bu yaşanan gelişmelerden sonra Çaka Bey hedef olarak İstanbul’u belirlemiştir. Ama İstanbul’a ulaşmak için Çanakkale Boğazından geçmek gerekmektedir. Boğazdan güvenle geçebilmek için Abidos (Çanakkale) kentini kuşatıp ele geçirmiştir. Çaka Bey’in bu faaliyetleri öncelikle Bizans İmparatoru Aleksios Komnenos olmak üzere Selçuklu Sultanı 1. Kılıçarslan’ı rahatsız etmiştir. İmparator Aleksios, Sultan 1. Kılıçarslan’a mektup yazıp Çaka Bey’in Sultanlık makamında gözü olduğunu belirtmiştir. Sultan 1. Kılıçarslan mektup olayı ve mektup olayının öncesinde yaşanan Çaka Bey’in hutbe okutup, hilat giymesi yüzünden Çanakkale üzerine sefere çıkmıştır. Sultan 1. Kılıçarslan Çanakkale’yi kuşatıp ve Çaka Bey’i teslim olmaya mecbur bırakmıştır. 1095 yılında Çaka Bey ziyafete davet ediliyor ve 1. Kılıçarslan Çaka Bey‘i ziyafet esnasında öldürtüyor. Çaka Bey’in ölümünden sonra beyliği dağılıyor ve deniz donanması Bizans’ın eline geçiyor. Dolayısıyla Türklerin ilk denizcilik macerası kısa sürmüş oluyor. (1081-1095)