Truman Doktrini Nedir?

Truman Doktrini

Truman Doktrini; Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Harry Truman tarafından 12 Mart 1947 tarihinde SSCB tehdidine karşı hazırlanan ve ABD-SSCB mücadelesini resmen başlatan plandır. Bu plan ile birlikte ABD, Batı Bloğunun oluşumu için ilk somut adımı atmıştır. Bu doktrin ile SSCB ve Komünizm tehlikesi altındaki ülkelere mali ve askeri yardım desteği öngörülmüştür. Truman Doktrini, Kongre’den çıkan karar ile beraber 400 Milyon Dolar askeri yardım yapmakla yetkilendirilmiştir.

Truman, ABD’nin SSCB totaliterliğinin özgür, bağımsız uluslara zorla genişlemesine daha fazla seyirci kalınamayacağını savunmuştur. Çünkü Amerikan ulusal güvenliğinin artık Amerikan topraklarının fiziksel güvenliğinden daha fazlasına bağlı olduğunu anlamıştır.

Truman Doktrini
ABD Başkanı Harry Truman

İkinci Dünya Savaşı süresince SSCB’nin Türkiye’yi Boğazlar konusunda ve Doğu Anadolu konusunda tehdit etmesi, ayrıca Yunanistan’da komünist hareketlerin baş göstermesi bu planın hazırlanmasında en önemli nedenlerdir. Truman Doktrini çerçevesinde Yunanistan‘a 300 Milyon Dolar, Türkiye‘ye ise 100 Milyon Dolar yardım yapılmıştır.

Türkiye bu doktrinle beraber SSCB’ye karşı yanında bir destek bulmuştur ve konumunu Batı Bloğunda almıştır. Yunanistan’da ise iç savaşın seyri değişmiş, merkezi hükümet komünistleri yenilgiye uğratmıştır.

Bu doktrin ile beraber Soğuk Savaş‘ın resmen başladığı kabul edilmektedir. Ayrıca ABD bu plan ile beraber benimsediği dış politikasını değiştirmiştir. Artık Dünya siyasetinde daha etkin bir rol oynamaya başlayacaktır. Ayrıca bu doktrin, ileriki süreçlerde hazırlanacak olan Marshall Planı‘nın da öncüsü olmuştur.