turkler gocebe mi konar gocer mi LiHxDiQG
turkler gocebe mi konar gocer mi LiHxDiQG

Türkler Göçebe mi Konar-Göçer mi?

Göçebe Kavramı

Göçebe; gruplar haline yaşayan, doğanın sunmuş olduğu nimetlerden yararlanan, herhangi bir kriter belirlemeden nerede yiyecek varsa oraya giden, herhangi bir üretim faaliyetinde bulunmayan yaşam tarzıdır.

Göçebeler Üzerine İki Farklı Görüş

Batılı tarihçiler eski Türklerin yaşam tarzına göçebe ismini karşılaması için Nomad demişlerdir. Yani üretim faaliyetinde bulunmayan, belirli bir yerleşim yeri olmayan, asalak toplum gibi düşünebiliriz. Türklerin yaşam tarzını bu şekilde isimlendirmelerinin değişik sebepleri vardır. Nomad isminin yanı sıra Arnold Joseph Toynbee daha da ileri giderek ”vahşi hayvanlar sürüsü” tanımlamasını yapar. Toynbee’ye göre göçebe kabileler asla yerleşik düzene geçemezler. İbn Haldun’a göre ise insanların hayatı yerleşik ve konargöçer olarak ikiye ayrılır. Göçebeliği şehirlerin ve medeni bir hayatın temeli olduğunu iddia eder. İbn Haldun’a göre konargöçerler şehirlere yerleşerek yerleşik düzene geçebilirler.

Türkler Göçebe mi?

Türk soyundan sayılabilecek kavimler göç ediyorlardı. Fakat bu göç hareketi gelişi güzel bir şekilde gerçekleşmiyordu. Erken Türk kavimlerinin göç etmelerindeki amaç ekonomik faaliyetlerini sürdürmeleri isteğidir. Bu topluluklar hayvancılıkla uğraşıyorlar yani bir üretim faaliyeti söz konusu. Dolayısıyla mevsimine göre hayvanlara daha iyi bakabilecekleri bölgeleri tercih etmişlerdir. Ekonomik faaliyetlerini sürdürebilmeleri adına yapılan bu göç için de istediği bölgeye gidememiştir. Çünkü her toplumun, her ailenin kendisine ait belirli bölgeleri vardır. Yani kendisine ait bir bölgeden yine kendisine ait bir bölgeye göç faaliyeti gerçekleştirilir. Burada bir toplumsal mülkiyet anlayışının olduğunu söylemeliyiz. Yine bu göç hareketi 1 günde gerçekleşmiyor. Yaylak kışlak ve mevsimin ilerlemesine bağlı olarak aşama aşama gerçekleşiyor. Görüldüğü üzere Türkler, hiçbir üretim faaliyetinde bulunmayan vahşi Nomad bir toplum değildir. Aksine üretim faaliyetinde bulunmak için konargöçer bir yaşam tarzını benimsemiş toplumdur. Ayrıca belli bir kültürü oluşmuş toplumdur. Dolayısıyla Türklerin yaşam tarzı için Göçebe kavramı yerine Konargöçer kavramının kullanılması daha doğru olacaktır.