Coğrafi Keşifler
Coğrafi Keşifler, Portekizli ve İspanyol kaptanlar tarafından çeşitli nedenlerle ve amaçlarla 15. ila 17. yüzyıllar arasında gerçekleştirilen ve yeni kıtaların keşfedilmesiyle sonuçlanan sefer hareketleridir. Gerçekleştirilen bu seferlerin ana amacı Hindistan’a ulaşmaktır. Asya kıtasındaki baharat ve değerli madenlere alternatif bir güzergah bulma amacıdır. Avrupa ile Asya kıtaları arasındaki kara bağlantısını kuran İpek Yolu Osmanlı Devleti’nin kontrolündeydi. Yüksek vergiler ve belirli ürünlerin geçişine izin verilmesi Avrupalı yönetimleri oldukça rahatsız etmekteydi. Dolayısıyla Avrupalılar yeni güzergah arayışlarına girmek zorunda kalmışlardır.
Öncelikle Portekizli kaptanlar tarafından 1419 ve1417 yılları arasında Azor Takımadaları ve Madeira keşfedilmiştir.1487 yılında ise Portekizli kaşif Bartolomeu Dias tarafından Ümit Burnu keşfedilmiştir. Ümit Burnu’nun keşfedilmesi önemli bir olaydır çünkü Hindistan’a gidecek güzergah buradan geçmektedir. 1498 yılında Portekizli denizci Vasco da Gama ve mürettebatı Ümit Burnu’nu dolaşarak Hindistan’a ulaştı. Böylelikle Hint ticaret yolu değişikliğe uğradı, Hint Okyanusu’nda güçlü bir devlet olmadığı için bu bölgeye kısa sürede hakim olabildiler. Kristof Kolomb Hindistan’a gitmek için başladığı seferde Amerika kıtasına ulaştı. Fakat bu kıtayı Hindistan sandı. Amerika’nın yeni bir kıta olduğu İtalyan kaşif Amerigo Vespucci tarafından ispatlanmıştır. Macellan‘ın yakın dostu Elcano ile beraber 1519-1522 yılları arasında gerçekleştirdiği seyahat ile Dünya’nın yuvarlak olduğu ispatlanmıştır.
Coğrafi Keşiflerin Nedenleri
- Pusulanın Avrupalılar tarafından kullanılmaya başlanması.
- Coğrafya ve haritacılık bilgilerinin artması.
- Gemicilik teknolojisinin gelişmesiyle beraber okyanuslara dayanıklı gemilerin üretimi.
- Hristiyanlığı yayma düşüncesi.
- Doğunun zenginliklerinin Avrupa’nın ilgisini çekmesi.
- İpek ve Baharat Yollarının Müslümanların elinde bulunması.
- Atlas Okyanusu kıyısındaki devletlerin yeni ticaret yolları bulma arzusu.
- Cesur gemicilerin yetişmesi ve Krallar tarafından desteklenmeleri.
Coğrafi Keşiflerin Sonuçları
- Avrupa’da ticaret canlanmıştır, malzeme bolluğu ile zenginlik artmıştır.
- Avrupa’da üretim ve alım gücü yükselmiştir.
- Yeni ticaret yollarının keşfedilmesiyle beraber Müslümanların elinde bulunan İpek ve Baharat Yollarının önemi azalmıştır.
- Deniz ticaretinin kazancı, kara ticaretinden daha yüksek duruma geldi. Deniz ticareti ciddi önem kazandı.
- Akdeniz limanları önem kaybederken Atlas Okyanusundaki limanlar önem kazandı.
- Amerika, Avusturalya gibi yeni kıtalar keşfedildi. Aynı zamanda Afrika’nın kuzey bölgesi keşfedildi.
- Coğrafi Keşifler ile beraber sömürgecilik faaliyetleri başladı ve çok hızla yükseldi.
- Yeni keşfedilen coğrafyalara yüksek sayıda Avrupalı göçleri yaşanmıştır.
- Avrupa’da zengin bir Burjuva sınıfı ortaya çıktı. Bu durum gelecekteki pek çok olayı etkilemiştir.
- Avrupa’da ortaya çıkan Burjuva sınıfı kültür ve sanat hareketlerini destekledi böylelikle Rönesans’a zemin hazırlanmış oldu.
- Avrupa kültürü yeni keşfedilen yerlere nüfuz etmeye başladı.
- Keşfedilen bölgelerde çok sayıda yeni bitki, hayvan ve ırklar ile karşılaşılmıştır.
- Yeni keşfedilen bölgelere Hristiyanlık inancı ulaştı ve yerleşmeye başladı. Misyonerlik faaliyetleri başlamıştır ve hız kazanmıştır.
- Fakat aynı zamanda Avrupa’da Kiliseye olan güven ciddi şekilde azaldı. Kilisenin kararları sorgulanmaya başladı.
Coğrafi Keşiflerin sonuçları sadece bu maddelerle sınırlı kalmamıştır. Avrupa’da ve Dünya’da gerçekleşen çoğu olayın nedenlerine baktığımızda Coğrafi Keşiflere kadar uzanırız. Coğrafi Keşifler; Rönesans’ı, Reform’u, Sömürgeciliği, Sanayi Devrimi‘ni, Avrupa’da gerçekleşen ihtilalleri ve daha pek çok olayı doğrudan veya dolaylı olarak etkilemiştir.